walka o granice II RP

80 lat temu, 17 sierpnia 1939 r., zmarł w Katowicach Wojciech Korfanty, dyktator III Powstania Śląskiego, poseł, jeden z przywódców Chrześcijańskiej Demokracji, wicepremier rządu RP (1923), więzień brzeski, współtwórca antysanacyjnego Frontu Morges.

„Gdy Polska była wielkim marzeniem..." – film dokumentalny Adama Turuli zrealizowany dla portalu dzieje.pl i Muzeum Historii Polski z okazji setnej rocznicy I Powstania Śląskiego. 

Po I Powstaniu Śląskim polscy politycy zdali sobie sprawę z tego, że w swoich działaniach muszą zręcznie używać dwóch rodzajów środków – dyplomacji i zagrożenia kolejnym zrywem – mówi PAP prof. Ryszard Kaczmarek, historyk z Uniwersytetu Śląskiego.

100 lat temu, w nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 r., wybuchło pierwsze z trzech Powstań Śląskich. Wybuchło spontanicznie, trwało zaledwie osiem dni i zakończyło się militarną porażką. Miało jednak wpływ na decyzje podejmowane na konferencji pokojowej w Paryżu.

Rzeczpospolita będzie zawsze pamiętać o śląskich bohaterach i patriotach, bo ta ziemia i jej dzieje są nieodłączną częścią całych naszych dziejów ojczystych – mówił w setną rocznicę wybuchu I Powstania Śląskiego prezydent Andrzej Duda, który wziął udział w uroczystej sesji regionalnego sejmiku.

100 lat temu, w nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 r., wybuchło pierwsze z trzech Powstań Śląskich. Wybuchło spontanicznie, trwało zaledwie osiem dni i zakończyło się militarną porażką. Miało jednak wpływ na decyzje podejmowane na konferencji pokojowej w Paryżu.

Powstania Śląskie nie mają, ale też nigdy nie miały, statusu wydarzeń o charakterze centralnym, kojarzą się raczej regionalnie. W czasie obchodów być może mocniej przebiją się do dyskursu publicznego, natomiast bardzo trudno mi powiedzieć, na ile ta pamięć o nich faktycznie się utrwali – mówi PAP dr Sebastian Rosenbaum, historyk z Oddziału IPN w Katowicach.

W nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 r. Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska rozpoczęła I Powstanie Śląskie, licząc wówczas 23 tys. członków. POW GŚ była podstawą sił zbrojnych w trzech zrywach.

W dniach 13–15 sierpnia 1920 r. na przedpolach Warszawy rozegrała się decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej. Określana mianem „cudu nad Wisłą” i uznawana za 18. przełomową bitwę w historii świata zadecydowała o zachowaniu przez Polskę niepodległości i uratowaniu Europy przed bolszewizmem.

Powstania Śląskie były sukcesem - duża część Górnego Śląska znalazła się w Polsce, Śląsk się w niej się rozwijał. Bez niego przedwojenna Polska byłaby małym ekonomicznie krajem – ocenił w przededniu setnej rocznicy wybuchu I Powstania Śląskiego prof. Zygmunt Woźniczka.